fot. Zachariah Hagy / Unsplash
Czy drogie wina-legendy mogą mieć swoje ekwiwalenty? Czy wino musujące powstające poza Szampanią da nam równą przyjemność, co szampan? Czy pinot noir z Egeru wytrzyma porównanie z burgundem?
Tomasz Prange-Barczyński
Jeśli założymy, że na cenę składa się przede wszystkim wyjątkowość terroir i szczególny duch, wnoszony przez utalentowanego winiarza, odpowiedź musi brzmieć: nie. Jeśli jednak poszukujemy win, które swym charakterem będą nawiązywały do starszych i droższych braci (bo powstają z tych samych odmian, w podobnym siedlisku) i zaakceptujemy ich nieco mniejszą koncentrację, strukturę, elegancję i niepowtarzalność – możemy cieszyć się szeroką gamą zamienników, od których nie schudnie nasz portfel.
Szampan
Robiony metodą tradycyjną w chłodnym klimacie z gron chardonnay, pinot noir i pinot meunier.
Szukajcie: crémant de bourgogne (najbliższa lokalizacja, podobne odmiany, ta sama metoda produkcji), crémant d’alsace.
Poza Francją: franciacorta, cava, deutscher sekt.
Bordeaux
Najwyższe ceny uzyskują wina z gminnych apelacji: Margaux, Saint-Julien, Pauillac i Saint-Estèphe (Lewy Brzeg) oraz cru z Saint-Émilion i Pomerol (Prawy Brzeg) z kupaży cabernet sauvignon, merlota i cabernet franc.
Szukajcie: Lewy Brzeg: Haut-Médoc, Moulis, Listrac; Prawy Brzeg: Fronsac, apelacje satelickie Saint-Émilion, np. Lussac Saint-Émilion.
Poza Bordeaux: Bergerac, Buzet i wiele innych win południowego zachodu.
Burgundia
Ceny burgundzkich premier i grand cru w obu kolorach sięgają powoli sufitu. Białe wina powstają tu z czystego chardonnay, czerwone – z pinot noir.
Szukajcie: Burgundia: AOC Bourgogne Blanc i AOC Bourgogne Rouge, a na nieco wyższej półce – wina z Côte Chalonnaise (AOC: Bouzeron, Rully, Mercurey, Givry, Montagny) oraz Mâconnais.
Poza Burgundią: Alto Adige we Włoszech, früh- i spätburgundery z Niemiec, pinot noir z Egeru i Moraw.
Barolo
Wielkie włoskie wino powstaje na niewielkiej części wzgórz Langhe, na południowy zachód od Alby w Piemoncie, i jest tłoczone wyłącznie z odmiany nebbiolo.
Szukajcie: Langhe: DOC Nebbiolo d’Alba, Langhe Nebbiolo.
Piemont: wina z Alto Piemonte powyżej Novary (gattinara, ghemme, lessona, bramatera, colline novaresi).
Amarone della Valpolicella
Gigant z Italii: mocne, skoncentrowane wino z okolic Werony robione z podsuszanych winogron odmian takich jak corvina, rondinella, corvinone, molinara i innych.
Szukajcie: Valpolicella: użyte do produkcji podsuszone wytłoczone grona wykorzystuje się jeszcze raz, zanurzając je w wytrawnej „zwykłej” valpolicelli. Tak powstaje wino zwane ripasso. Nie ma tej koncentracji co amarone, ale jest bardzo zmysłowe. I tańsze o połowę, a czasami nawet więcej.
Poza Valpolicellą: czerwone wina z podsuszanych gron robi się w wielu miejscach, np. w Apulii, a nawet w Nowym Świecie. Najczęściej jednak brakuje im równoważącej kwasowości amarone.
Brunello di Montalcino
Wedle wielu – najlepsze wino w Toskanii i jedno z najlepszych w całych Włoszech. Powstaje wokół Montalcino, na południe od Sieny, wyłącznie z odmiany sangiovese grosso.
Szukajcie: Montalcino: młodszym bratem, nie tak skoncentrowanym i strukturalnym, ale z tego samego obszaru, jest krócej starzone rosso di montalcino.
Toskania: chianti classico; powstaje w co najmniej 85 proc. z sangiovese, nieco dalej na północ, ma podobne aromaty, a kosztuje zdecydowanie mniej.
Priorat
Bardzo dziś znany i modny region w Katalonii zbudował swą sławę na potężnych winach z gron z bardzo starych krzewów garnachy i cariñeny.
Szukajcie: Katalonia. Najlepszym zamiennikiem dla prioratu są wina z otaczającej ów region strefy Montsant, nieco mniej skoncentrowane, ale o podobnym charakterze. Dobrym tropem są też butelki z okolic nieodległej Tarragony.