Niezwykle interesujący debiut w Lubuskiem z pewnością przyciągnie uwagę wielbicieli polskiego wina. Poznajmy Martę Sierotę i jej Winnicę Bergamuty.

Tekst i zdjęcia: Maciej Nowicki

O ekspatach w rodzimej produkcji wina pisałem nie raz, poświęciłem im nawet szerszą prezentację w 12 numerze Fermentu. Guillaume Dubois (Winnica Gostchorze), Jan Smolis (Winnica Smolis) czy Esben Madsen (Winnica Silesian) już od dawna są ważnymi postaciami w polskim winiarskim krajobrazie. Tym razem mamy jednak do czynienia z zupełnie innym przykładem.

Szlak winiarski

Marta Sierota z wykształcenia jest doktorem filozofii i przez kilka lat wykładała ją na uniwersytecie. Jednak kiedy zdecydowała, że esencją jej życia stanie się wino, zdobyła także kompleksowe wykształcenie winiarskie, między innymi dotyczące kwestii rolnictwa biodynamicznego. To właśnie biodynamika wciągnęła ją najmocniej. Przeprowadziła się do Toskanii, gdzie stworzyła własną winnicę – Podere Anime Mundi. Jej jednoodmianowe wina (powstające często z zapomnianych szczepów, jak choćby canaiolo) zdobyły sporą rozpoznawalność w świecie win naturalnych. Także w Polsce – dziś część z jej win znaleźć można w ofercie importera Geek Wines.

Jednocześnie coraz mocniej pociągała ją myśl o założeniu winnicy w Polsce. W podjęciu decyzji pomogły zmiany klimatyczne. Marta od dłuższego czasu głośno mówi o tym, że coraz wyższe temperatury i coraz bardziej radykalne zjawiska pogodowe sprawiają, iż produkcja wina w Toskanii staje się sporym wyzwaniem (sam wkrótce opowiem o tym w nowym podcaście Fermentu). Podere Anima Mundi pod kierownictwem syna Marty działa oczywiście dalej, jednak samą winiarkę dużo łatwiej spotkać dziś w okolicach Zielonej Góry niż pod Livorno.

Pinot blanc i gamay

Winnica Bergamuty powstała w lubuskim Mycielinie (okolice Nowego Miasteczka) na terenie dawnego gospodarstwa rolnego. Pierwsze nasadzenia pojawiły się w 2019 roku. Winiarka postawiła praktycznie wyłącznie na pinot blanc i gamay, które na czterech już istniejących hektarach, jedynie w niewielkim stopniu uzupełnione są przez pinot gris i goldrieslinga (!). Dwuletnie sadzonki znakomicie się zaaklimatyzowały. Dzięki temu pierwsze wino mogło powstać już w roczniku 2023. Oprócz winnicy (docelowo będzie to 7 hektarów) powstało tu dwuhektarowe pole soczewicy, jest też warzywniak i stary sad jabłkowy. Mamy więc do czynienia z gospodarstwem rolnym z prawdziwego zdarzenia, zwłaszcza, że są i owce, które Marta wykupiła z transportu do rzeźni. Obecnie żyją sobie szczęśliwie, pełniąc rolę żywych kosiarek do trawy.

Natura pełną gębą

Cała produkcja w Bergamutach odbywa się w reżimie biodynamicznym, bez jakichkolwiek ulepszaczy i z minimalną interwencją. W debiutanckim roczniku Marta udowadnia, że pinot blanc i gamay świetnie się czują na ziemi lubuskiej. I nie tylko one. Intrygujące już samą nazwą „cydrowino” recenzuję poniżej. Bergamuty są jednak także pierwszą polską winnicą wytwarzającą kombuchę. Ten coraz bardziej popularny w Polsce napój jest znakomitą alternatywą dla – zwykle nieszczególnie smacznych – win bezalkoholowych. Sam już od dawna zastanawiam się, czemu dotychczas żaden z polskich winiarzy (zwłaszcza producentów win naturalnych) nie wpadł na ten dość prosty pomysł zdobycia dodatkowej grupy klientów. A o tym, że pomysł jest naprawdę wyśmienity, niech świadczy fakt, że w Bergamutach zapas pierwszych nastawów (wśród nich m.in. zielona herbata z lokalnym miodem aromatyzowana fiołkami) sprzedał się błyskawicznie.

Dodam jeszcze, że Bergamuty dopisują kolejny udany akapit do rozdziału „etykiety polskiego wina”: ich grafiki zdobyły od razu sporą rozpoznawalność.

W niedzielę 4 sierpnia producent organizuje Bergamuty Wine Summer Camp. Wszystkie informacje znajdziecie tutaj.

87 Pomme Pomme Girl 2023

Pod tą uroczą nazwą kryje się wspomniane wyżej cydrowino. To świeżo wyciśnięty moszcz z jabłek (głównie stare lokalne odmiany) macerowany na skórkach gamay. Atuty? Barwa przypominająca wino różowe, ledwie 7 proc. alkoholu, połączenie nut skórki jabłka, moszczu jabłkowego, czerwonej porzeczki i poziomek. Cydrowino jest super soczyste i super orzeźwiające. Wręcz stworzone na lato!

86 The Bubble Book 2023

Nie jest łatwo zaszufladkować to TBB (na zdjęciu jeszcze bez ostatecznej etykiety), jednak według mnie stylistycznie najbliżej mu do pét-nata. Do bazy, którą stanowi połączenie pinot blanc, pinot gris, goldrieslinga i młodego gamay, dodano zmrożony moszcz, w efekcie czego powstało przyjemne delikatne musowanie. Przed ponownym zamknięciem kapslem zdecydowano też o usunięciu osadu. Wino jest leciutkie (7,5 proc.), pełne nut cytrusowych i malinowych, z dobrą kwasowością i fajnym owocowym finiszem.

88 Pino 2023

W portfolio Bergamutów główne role odgrywają przede wszystkim pinot blanc i gamay. Pino 2023 to reprezentant pierwszej z tych odmian. Krzewy rosną na glebie bazaltowej (sama winnica znajduje się częściowo na Wzgórzach Dalkowskich), co znajduje odzwierciedlenie w stylu wina. Trzy dni maceracji, trochę nut morelowych i cytrusowych, ale też wyraźnie mineralnych – słynny mokry kamień – plus dobrze wyczuwalny, delikatnie słonawy finisz. Fani oszczędnego strzelistego stylu będą zachwyceni.

90 Gamoń 2023

Do tej pory na polskim rynku doczekaliśmy się tylko jednego wina z odmiany gamay; poducentem były Winnice Jaworek. Gamoń (świetna nazwa!) z Bergamutów powstał w wyniku niecałych dwóch tygodni maceracji karbonicznej i późniejszego dojrzewania w zbiornikach z włókna szklanego. Wino w zamierzony sposób nawiązuje swoim stylem do beaujolais, w dodatku robi to fantastycznie! W aromatach miks czereśni, młodej wiśni, czerwonej porzeczki i poziomek, trochę nut pestkowych; malinowy finisz. Fantastycznie orzeźwia! Gamoń z Bergamutów zaliczył już debiut na jednym z festiwali we Włoszech i spotkał się tam ze znakomitym przyjęciem.

Wina i pozostałe produkty można zakupić bezpośrednio w Winnicy Bergamuty. Są także w ofercie Geek Wines.