„Wino uosabia osiem tysięcy lat ludzkiej historii i jest uniwersalnym językiem łączącym ludzi. Ograniczanie jego akceptacji kulturowej prowadzi do zniszczenia ludzkiego dziedzictwa” – na stronie Międzynarodowej Akademii Wina pojawił się niedawno dramatyczny apel do ONZ.
Tomasz Prange-Barczyński, fot. Scott Graham / Unsplash
„Wino […] zbyt często sprowadza się do molekuły alkoholu. Zbyt upraszczająco porównuje się je do narkotyku. Zbyt rzadko jednak zastanawiamy się nad tym, co ono symbolizuje” – piszą członkowie Académie Internationale du Vin (AIV) w liście do Organizacji Narodów Zjednoczonych. Apel do ONZ został przygotowany w związku z 4. posiedzeniem wysokiego szczebla ONZ poświęconym zapobieganiu i kontroli chorób niezakaźnych oraz promowaniu zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia, które odbyło się 25 września br. – „Staną Państwo przed trudnym zadaniem: jak zapobiegać chorobom niezakaźnym i kontrolować je, nie zaprzeczając fundamentom naszych kultur, nie wymazując tego, co sprawia, że nasza cywilizacja kwitnie” – piszą sygnatariusze listu. – „Pragniemy ostrzec Państwa przed niebezpieczeństwem sprowadzania wina wyłącznie do zagrożenia dla zdrowia i zapominania tym samym o jego wymiarze kulturowym, społecznym i ludzkim. Oto, o co toczy się gra” – dodają.
List powstał w reakcji na narastającą kampanię środowisk antyalkoholowych, której wino wydaje się być paradoksalnie większą ofiarą niż pite w zdecydowanie większych ilościach piwo czy powodujące większe zagrożenie dla zdrowia alkohole mocne. W dalszym ciągu listu do ONZ członkowie Akademii przypominają tymczasem, że wino uosabia osiem tysięcy lat ludzkiej historii i jest uniwersalnym językiem łączącym ludzi – od Gruzji po starożytną Grecję, od Oregonu po Toskanię, od Francji po Nową Zelandię. Wyjątkowe, a jednocześnie globalne, wyraża cierpliwość ludzkości wobec upływającego czasu, pokorę wobec ziemi i pragnienie wspólnego świętowania. Zaproponowanie komuś kieliszka wina jest gestem wyrażającym pokój, przyjaźń, braterstwo i radość bycia razem.
I dodają: umiarkowane spożywanie wina oznacza obronę kultury smaku i umiaru oraz utrwalenie więzi łączącej kontynenty, ludzi i pokolenia. Chodzi o docenianie, a nie nadużywanie, degustowanie, a nie picie. Chodzi o podejście do zdrowia poprzez więzi społeczne i rodzinne, dobre samopoczucie psychiczne i radość życia – ponieważ związek między szczęściem a zdrowiem jest niezaprzeczalny.
„W najnowszym raporcie NASEM (National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine, USA) stwierdzono, że: >w porównaniu z całkowitym brakiem spożycia alkoholu, umiarkowane spożycie wiąże się z niższą śmiertelnością z wszystkich przyczyn<. Nie twierdzimy, że rozstrzygamy debatę naukową, ale podobnie jak wielu ekspertów ubolewamy nad brakiem szeroko zakrojonych badań z randomizacją, które są jedyną realną metodą pozwalającą na sformułowanie wniosków opartych na certyfikowanych dowodach, a nie na niewystarczających danych obserwacyjnych” – zauważają sygnatariusze listu AIV. I dodają: „Jesteśmy w pełni świadomi niebezpieczeństw związanych z nadmiernym spożyciem. Uznajemy potrzebę zapobiegania uzależnieniom, ochrony osób najbardziej narażonych i zwalczania nadużyć. Przyjmujemy tę odpowiedzialność, ponieważ to właśnie dzięki edukacji konsumenci uczą się degustować, porównywać i doceniać wino z umiarem, stając się ambasadorami równowagi.
Wierzymy, że poprzez edukację możemy zarówno chronić indywidualną wolność cieszenia się winem bez nadużyć, jak i promować odpowiedzialność i kontrolę. Wino wyraża zatem swoją prawdę poprzez przekazywanie wiedzy […] i nauczanie umiaru.
Z tych powodów, Panie i Panowie, szefowie państw i rządów, wzywamy Państwa do działania w sposób zrównoważony i zróżnicowany, aby zapobiegać ryzyku, ale zachować więź ludzkości z ziemią; chronić zdrowie publiczne, ale szanować bogactwo kultur i siłę tradycji. Ochrona wina oznacza obronę cywilizacji, stylu życia, żywego dziedzictwa uniwersalnego części ludzkości, która była przekazywana z pokolenia na pokolenie przez tysiące lat” – konkludują członkowie Akademii.
Apel do ONZ podpisało około setki znanych winiarzy i postaci ze świata wina. Są wśród nich między innymi: Michel Bettane, Willi Bründlmayer, Christopher Cannan, Gérard i Jean Louis Chave, Donatella Cinelli Colombini, Jean-Philippe Delmas, Paul Draper, Angelo Gaja, Alberto Graci, Evangelos Gerovassiliou, Gaston Hochar, Dominique Lafon, Alois Clemens Lageder, Maria José Lopez de Heredia, Reinhard Löwenstein, Philippe de Lur Saluces, Eva Moosbrugger, Dorli Muhr, Alvaro Palacios, Filipa Pato, Jean-Pierre Perrin, Bruno Prats, Pietro Ratti, Véronique Sanders, Michael Silacci, Peter Sisseck, Oliver Spanier, Serena Sutcliffe MW, José Vouillamoz, Maurizio Zanella oraz członek naszej redakcji, Wojciech Bońkowski MW.
– Dobrze się stało, że AIV, gremium czołowych autorytetów w świecie wina, największych winiarzy, licznych Masters of Wine itd., zabrało gromki głos w sprawie narastającej antyalkoholowej histerii (bo to słowo stało się już adekwatne) – komentuje Bońkowski. – Lobby antyalkoholowe, opierając się na udokumentowanych niedopowiedzeniach i manipulacjach, a nawet zaprzeczając wynikom nowych badań, dociera ze swoim przekazem coraz wyżej. Pora więc, aby środowisko wszystkich tych, którym cywilizacja wina jest bliska, wypowiedziało jednym głosem prawdę: że umiarkowana, odpowiedzialna konsumpcja wina nie powoduje masowego wymierania, gospodarczego bankructwa ani deprawacji młodzieży, a wręcz przeciwnie: jest ważnym budulcem naszych społeczeństw – dodał w rozmowie z Fermentem Wojciech Bońkowski MW.
Założona w 1971 roku Międzynarodowa Akademia Wina skupia około stu członków z dwudziestu krajów i pełni rolę forum refleksji. Jej celem jest poprawa praktyk uprawy winorośli i produkcji wina, poszanowanie dla natury i dążenie do coraz wyższych standardów jakości. Pozostaje organizacją w pełni niezależną od instytucji rządowych, konsorcjów winiarskich i prywatnych inwestorów. Jej członkami są głównie enolodzy, naukowcy, sommelierzy i dziennikarze.
