Pięć fenomenalnych, lekkich jak piórko win od umiarkowanego naturalisty z Badenii. Na Nowy Rok.
Tomasz Prange-Barczyński
Badenia nie jest najlepiej znanym w Polsce niemieckim regionem winiarskim. Nie tylko zresztą w Polsce. Tymczasem liczy aż 15 679 ha winnic, co daje jej trzecie miejsce w Niemczech po Hesji Nadreńskiej i Palatynacie. Ciągnie się relatywnie wąskim pasem przeważnie wzdłuż Renu, na odcinku ok. 400 km od okolic Tauberbischofsheim przy granicy z Frankonią na północy, aż po jezioro Bodeńskie na południu.
Ma 9 podregionów, co wydaje się logiczne wobec mnogości klimatów i różnorodności gleb. Uchodzi za najcieplejszy obszar uprawy winogron w kraju, dlatego stosunkowo mało tam rieslinga. Prym wiodą odmiany burgundzkie: spätburgunder, grauburgunder i weissburgunder. Nie brak też chardonnay, müller-thurgau, ale i chasselas, zwanego w Badenii gutedelem, czy gewürztraminera. Do czołówki producentów należą: Bercher, Dr. Heger, Huber, Franz Keller, Michel czy Seeger. Na szczęście jest też miejsce dla genialnych outsiderów.
Pinoty z Ölbergu
Rodzina Ziereisen już od 1734 roku prowadzi swe gospodarstwo w Efringen-Kirchen, ok. 15 km od Bazylei, przy zbiegu granic niemieckiej, francuskiej i szwajcarskiej. Przez tzw. Bramę Burgundii leżącą między Wogezami a Jurą dociera tu z południowego zachodu powietrze śródziemnomorskie. Także gleby – jurajskie wapienie z różnej grubości warstwami lessu i zawartością żelaza – przypominają nieco Burgundię. Klimat sprzyja przede wszystkim pinot noir i chasselas (gutedel), ale na zboczu Ölberg w Efringen Ziereisenowie uprawiają także pinot blanc i pinot gris, chardonnay, muscat, gewürztraminera i syrah. W sumie mają 16 ha winnic.
Hanspeter, jego żona Edel i ich córki wyznają wiarę w terroiryzm. Zależy im, wzorem najlepszych burgundzkich sąsiadów, na wydobyciu w winach charakteru siedliska, w którym przyszło im pracować. Uprawiają ziemię w sposób ekologiczny, wszystkie prace wykonują ręcznie, a w winiarni stosują metodę jak najmniejszej interwencji. – W piwnicy oddaję się kontrolowanej bezczynności – deklaruje Hanspeter Ziereisen.
Bez numeru A.P.
To oczywiście tylko część prawdy. Nawet niskointerwencyjny sposób pracy w winiarni wymaga nie tylko nieustającej kontroli, ale i wyczucia oraz doświadczenia. Choć, jak mawia Hanspeter, w piwnicy obywa się „bez orgii”. Wina fermentują spontanicznie, białe niekiedy macerowane są na skórkach, spędzają długie miesiące (nawet dwa lata) na osadzie. – Czas i rzemiosło mają największy wpływ na jakość naszych win – twierdzi Ziereisen.
Wina nigdy nie są szaptalizowane, nawet jeśli potencjalny alkohol nie przekracza 10,5 procenta. Inna sprawa, że owa lekkość nie ma absolutnie jakiegokolwiek negatywnego wpływu na strukturę win. Hanspeter zawsze stosuje do leżakowania beczki – od 225-litrowych baryłek, po wielkie Fässer o pojemności 4000 litrów. Same beczki pochodzą z frankońskiej bednarni Andreasa Assmanna, jednego z ostatnich tego typu rzemieślników w Niemczech. Wina trafiają do butelek bez filtracji.
Oryginalny charakter Ziereisenowskich win nie zawsze przypadał do gustu urzędnikom. Dlatego w 2006 roku rodzina dała sobie spokój ze staraniami o numer A.P. (Amtliche Prüfnummer, numer oficjalnej inspekcji) i sprzedaje landwein, czyli wina regionalne. W tym przypadku oznacza to subregion Oberrhein.
Niskointerwencyjny sposób pracy Ziereisenów nie oznacza przekraczania delikatnej granicy hardkorowego winiarstwa. Wina z Efringen są czyste, mineralne, charakterne, ale nie popadają w nadmierny naturalizm, który zatarłby tak pożądany przez winiarzy terroiryzm. Ceny nie należą do najbardziej atrakcyjnych, ale to w każdym wypadku dobrze wydane pieniądze.
Degustacja
90 Ziereisen, Landwein Oberrhein, Jaspis Däublin Syrah 2021
Pieprzne, owocowe syrah z subtelną nutką warzywną, tłoczone z owoców z najstarszych krzewów tej odmiany będących w posiadaniu rodziny (ponad 20-letnich). Wino uroczo lekkie, subtelnie naturalizujące, czyste, delikatne, o wyrazistej kwasowości i aksamitnej fakturze. Harmonijne, znakomite zarówno z tłustymi, jak i całkiem pikantnymi potrawami. Dojrzewało 18-20 miesięcy na osadzie w baryłkach, z których połowa była nowa, co nie ma niemal żadnego wpływu na aromaty Däublina. (295 zł)
90 Ziereisen, Landwein Oberrhein, ST 21 2021
Atakujące dymem z krzesanego kamienia, mineralne, wyraziste chasselas podbite świetną, ożywczą, świeżą nutą cytrusową. Wino lekkie, ale o dobrej materii, ładnie kwasowe, mineralne i przeczyste. Intryguje bogactwem aromatów kamienno-owocowych, jest żywe i długie. ST powstało z owoców pochodzących z winnic posadzonych między 1978 a 1995 rokiem. Dojrzewało 20-24 miesiące na osadzie w dużych beczkach. (131 zł)
92 Ziereisen, Landwein Oberrhein, Jaspis Zipsin Pinot Noir Alte Reben 2021
Wino z gron pochodzących z parceli sadzonych w latach 1958-1965 (klon freiburg). Dojrzewające 20 miesięcy na osadzie, spędza kolejne 30 w baryłce. To bardzo rasowy, lekko naturalizujący, wszak czysty i leśny pinot o aromacie ściółki i jagód. Lekki, pełen energii, nasycony owocem, soczysty, z subtelnie ziemistym posmakiem. Delikatnie taniczny i wyraziście kwasowy. Doskonały partner gastronomiczny do grzybów. Polecam też do zrobionej na różowo piersi kaczki. (256 zł)
91 Ziereisen, Landwein Oberrhein, MUS 21 2021
Kwiatowe pinot gris o wyraźnie mineralnym, żwirowym charakterze. Soczyste, długie, harmonijne. Bardzo energetyczne, napięte i długie. Przy żwirowej chropawości kremowe i smukłe. Zrobione z gron pochodzących z winnicy posadzonej w 1972 roku. Dojrzewało w dużych beczkach. (136 zł)
93 Ziereisen, Landwein Oberrhein, Jaspis Gutedel 10⁴ 2021
Chasselas ze starej winnicy o gęstości nasadzeń sięgającej nawet 10 tys. krzewów na hektar (stąd nazwa wina). Fenoliczne, macerowane na skórkach, o aromacie mirabelek i zielonych łupin niedojrzałych orzechów włoskich. Wino lekkie (zaledwie 10,5 proc. alk.), ale o świetnej strukturze i całkiem obfitej materii, wypełniające usta. Doskonale kwasowe, intrygujące, świetne jako partner w kuchni, głównie do białych mięs, także z sosami czy owocami. Długie, charakterne, oryginalne. Ciekawie byłoby spróbować je za 5 lat. (605 zł)
Wina Ziereisen sprowadza do Polski poznański SPOT
Zdjęcia butelek: Ziereisen
