fot. Movia

Malvasia, friulano, ribolla gialla. Znakomite pinoty: grigio i noir. Plus musujące chardonnay do samodzielnego degorżowania. Movia to miejsce, które powinno się znaleźć na trasie każdego winomana.

Inka Wrońska

Słoweńska winiarnia Movia prowadzona przez rodzinę Kristančičów była pierwszym przystankiem w mojej lipcowej winiarskiej wyprawie na pogranicze trzech krajów – Słowenii, Włoch i Chorwacji.

Movia jest winiarnią rodzinną w najlepszym znaczeniu tego słowa. Aleš Kristančič, obecny właściciel, to przedstawiciel już ósmego pokolenia winiarzy. Studiował winiarstwo na uniwersytecie w Padwie, a doświadczenie zdobywał nie tylko w rodzinnej winnicy, ale też w Château Pétrus w Bordeaux i w Domaine de la Romanée-Conti w Burgundii. W pracę w winiarni zaangażowana jest także jego żona Vesna oraz dzieci: córka Ela, która mieszka na stałe w Lublanie i tam prowadzi wine bar pod nazwą Vinoteka Movia, i syn Lan (kolejny enolog w rodzinie). Partnerka Lana, Nina Šegula, wraz z Elą Kristančič odpowiada za marketing, degustacje, eksport i eventy.

Winiarnia znajduje się w miejscowości Ceglo (Dobrovo v Brdih) w słoweńskim regionie Brda, sąsiadującym przez granicę z Collio w północno-wschodnich Włoszech. To zaledwie półtorej godziny jazdy z lotniska w Wenecji.

Winnice należące do Movia Wines zajmują 30 ha, z czego 25 ha to uprawy ponad granicami – znajdują się zarówno w słoweńskim regionie Brda, jak i we włoskim Collio.

Na styl i charakter powstających tu win wpływa sąsiedztwo wybrzeża Adriatyku i nieodległych Alp. Winiarnia powstała w 1820 roku, a od 20 działa w reżimie ekologicznym. „Za smak naszego wina odpowiada tylko natura”, mówią zgodnie ojciec i syn Kristančičowie. Ten drugi, dziś dwudziestoparolatek, swoje pierwsze wino wyprodukował w wieku 18 lat.

Szacunek producentów wobec środowiska da się zauważyć i w winnicach, i w winiarni. Winorośl nawożona jest biodynamicznym kompostem, a wina powstają wyłącznie przy użyciu rdzennych drożdży; poza minimalną ilością siarki nie ma w nich żadnych dodatkowych substancji. Do winifikacji używane są tu zarówno dębowe beczki, jak i amfory, stalowe zbiorniki, jaja betonowe i – wciąż jeszcze mało popularne – stalowe. Te ostatnie produkuje jedna ze słoweńskich firm, dlatego winiarze z Movii zdecydowali się je wypróbować.

Podczas zwiedzania winiarni i znakomitej kolacji, która nastąpiła później, mieliśmy okazję, by zdegustować 7 win.

90 Movia Puro 2020

Wino musujące z chardonnay o subtelnym kolorze jasnego złota, z drobniutkimi bąbelkami, przepięknie prezentuje się w kryształowych kieliszkach. (Przy okazji: kieliszki te, zaprojektowane przez Vesnę Kristančič, zostały wykonane specjalnie dla Movii przez znaną słoweńską hutę szkła Rogaška). W nosie, obok dojrzałych jabłek i cytrusów, nieco egzotyki (mango, ananas) plus wyraźne nuty ziołowe – świeży tymianek? Do tego subtelne, ale wyczuwalne nuty brioszki, świeżego masła, dopiero co wyłuskanych, „mlecznych” orzechów laskowych. W ustach wino absolutnie wytrawne (mimo 4,2 g cukru resztkowego/l), długie, mineralne.

Niezwykłość Puro nie polega wyłącznie na jego smaku. Otóż w tym przypadku osad drożdżowy usuwany jest bezpośrednio przed rozlaniem do kieliszków – innymi słowy, degorżowanie to etap, który należy przeprowadzić samemu. Butelka podczas tego procesu musi być całkowicie zanurzona w wodzie. Opis procedury mógłby być niejasny i zająć mi wiele linijek – polecam więc poglądowy filmik. Generalnie – rzecz jest raczej łatwa, trzeba tylko mieć specjalny otwieracz. – To żaden problem – zapewnia Lan. – Każdy, kto zamówi u nas 6 butelek Puro, sprzęt do otwierania dostaje gratis. (Na wszelki wypadek na stronie Movii opisano też metodę dobrania się do butelki Puro bez otwieracza).

93 Movia Sivi Grigio Ambra 2022

Stuprocentowe pinot grigio (dojrzewa przez 10 miesięcy; 70 proc. w dębowych baryłkach, reszta w betonowych jajach) o uwodzicielskiej, różowo-bursztynowej barwie. W nosie nuty sycylijskiej pomarańczy tarocco, krwistej i bardzo dojrzałej, jesiennych jabłek i brzoskwiń, a to wszystko subtelnie połączone z aromatami białej herbaty, jaśminu i oregano; do tego miód, wiciokrzew, gorzkie migdały, świeże masło i wanilia. Eleganckie, pięknie ułożone usta są bardzo intensywne, owocowe, a przy tym jest w nich coś delikatnie i pikantnie zielonego, przywodzącego na myśl świeże zioła i zielone orzechy włoskie.

88 Movia Sivi pinot grigio 2022

Jasnozłote, delikatne i wyrafinowane pinot grigio. W nosie żółte owoce: pomarańcze i mandarynki, śliwki renklody, brzoskwinie. Tę piękną owocowość podkreślają delikatne nuty lukrecji i gałki muszkatołowej; jest tu też kilka ziarenek wanilii i trochę suszonego tymianku. W ustach wino wręcz gęste, wyjątkowo eleganckie, o długim finiszu. Niezwykłe!

90 Exto Gredić 2023

To stuprocentowe sauvignonasse, czyli friulano, czyli sauvignon vert, czyli niegdysiejszy tocai friulano. Winifikowane w stali, jest czyste, mineralne, orzeźwiające, ma delikatny słomkowy kolor. W nosie rześkie, zadziorne nuty zielonych owoców: najwcześniejszych papierówek i agrestu, oraz cytrusów: grejpfruta i cytryny. Do tego szczypta świeżych ziół, łąkowej trawy, dobrej gatunkowo zielonej herbaty, ciut-ciut świeżo zmielonego białego pieprzu. Usta mineralne, zarazem cytrusowe i ziołowe, z długim, pikantnym finiszem. To wino na upalne lato: będzie przepiękne jako aperitif, sprawdzi się też jako dodatek do sushi i ceviche. (na zdjęciu rocznik 2022, ale degustowaliśmy 2023)

90 Movia Rebula/Ribolla 2023 „black label”

Stuprocentowa ribolla, złocistożółta, pachnąca żółtymi owocami: jabłkami golden delicious, renklodami, brzoskwiniami; do tego nuty pomarańczy (świeżo starta skórka) i białych kwiatów. W ustach wino mineralne, świeże, o pięknej równowadze i długim finiszu, w którym ujawniają się akcenty ziołowe; jest wśród nich ciekawa nutka rozmarynu. (na zdjęciu rocznik 2022, ale degustowaliśmy 2023)

88 Modri Pinot noir 2021

Pinot noir dojrzewający 2 lata w dębowych baryłkach (225 l). Rubinowa barwa, w nosie tradycyjne dla pinota aromaty, jak maliny i późne truskawki, ale też bogactwo ciemnych owoców: czereśnie kordie, jeżyny, wiśnie łutówki. Do tego trochę nut korzennych i dymnych. W ustach wino traci swoją zadziorność i okazuje się eleganckie, miękkie, zrównoważone, wręcz ciepłe. Finisz długi, owocowo-korzenny, lekko pikantny. Tego pinota można by podać np. do grillowanej wieprzowiny, do kaczki, a późną jesienią, na św. Marcina – do pieczonej gęsi. (na zdjęciu rocznik 2020, ale degustowaliśmy 2021)

92 Movia Malval Vigna Dol 2023

Stuprocentowa malvasia – 30 proc. gron dojrzewało w dużych (500 ml) dębowych beczkach, reszta w stalowych zbiornikach. Wino jest złociste, pełne, eleganckie; czaruje aromatami dojrzałych cytrusów, późnojesiennych jabłek, owoców tropikalnych. Jest w nim delikatna pikantność białego pieprzu, ale też świeże masło i lipowy miód. Tym bardziej zaskakują usta: niezwykle wytrawne (tylko 0,3 g/l), a przy tym idealnie zrównoważone. To wino intensywne, pełne energii, a przy tym wyrafinowane. (na zdjęciu rocznik 2022, ale degustowaliśmy rocznik 2023)

Podróż zorganizowana została przez Paula Balke pod hasłem #Northadriatic #Altoadriatico. Wszystkie zdjęcia: Movia Wines.