Kuchnia polska, niemiecka, czeska, kresowa, a nawet bałkańska – Dolny Śląsk to niezwykłe połączenie wpływów kulinarnych z różnych zakątków Europy. Dziś to także miejsce, w którym powstają wysokiej jakości produkty regionalne. Innymi słowy: idealny kierunek dla smakoszy!
Inka Wrońska, fot. Nicolas Gras / Unsplash
W kuchni Dolnego Śląska zgodnie koegzystują dziś kulinarne wpływy kilku narodów. Dzieje się tak zarówno z uwagi na uwarunkowania historyczne – ziemie te przez wieki przechodziły z rąk do rąk – jak i poprzez dzisiejszą bliskość Czech i Niemiec. Jednak tradycyjna kuchnia polska łączy się tutaj nie tylko z czeską i niemiecką (w tym przypadku przede wszystkim pruską i bawarską), ale także kresową. Po drugiej wojnie światowej Dolny Śląsk przyjął bowiem przesiedleńców z Kresów – z okolic Lwowa i Wilna, z Podola i Polesia. Regionalną ciekawostką jest też obecność kuchni bałkańskiej. Przywieźli ją ze sobą reemigranci z Bośni, czyli Polacy z Wołynia i Galicji, których najpierw za czasów monarchii austrowęgierskiej przesiedlono do Bośni na przełomie XIX i XX wieku, a potem, w 1946 roku, przetransportowano na Ziemie Odzyskane, przede wszystkim w okolice Bolesławca.
Śląskie kluski i kresowe gołąbki
Dziś więc w wielu regionalnych restauracjach możemy zamówić kluski śląskie i czeskie knedle, ulubioną w Niemczech gęsinę, szczególną odmianę bigosu – bigos wrocławski, gotowany na czerwonej kapuście, z rodzynkami i winem, „śląskie niebo” (schlesisches Himmelreich, wieprzowina, najczęściej boczek, z sosem z suszonych owoców i kluskami), żur i zupę chlebową, kresowe gołąbki, pierogi i kołduny, bliny. Jest też wiele potraw z ryb (zarówno świeżych, jak i suszonych), kaszy, jagód i grzybów. Polacy z Bośni zaczęli uprawiać tu m.in. kukurydzę i paprykę. Wprowadzili też do menu pečenicę, pieczonego prosiaka podawanego z papryką nadziewaną kapustą. To danie serwowane przy specjalnych okazjach – w Gościszowie w powiecie bolesławieckim odbywa się nawet specjalna impreza poświęcona pečenicy.
Dolny Śląsk: wysokiej jakości produkty regionalne
Współczesna kuchnia Dolnego Śląska definiowana jest jednak nie tyle poprzez konkretne potrawy, co raczej przez doskonałej jakości produkty regionalne. Wielu kucharzy chcących pokazać kulinarne bogactwo regionu, tworzy kreatywne i nowoczesne dania na bazie składników pochodzących z najbliższej okolicy. Są wśród nich sery i nabiał z gospodarstw Sery Łomnickie i Wańczykówka. Są ryby ze Stawów Milickich (przede wszystkim karp, ale także amur czy tołpyga) czy Siedliska Pstrąga. Jest karkonoska jagnięcina. Dolny Śląsk oferuje także znakomitej jakości wędliny, soki owocowe, miody, oleje.
Są tu wreszcie wspaniałe wina, doskonale pasujące do współczesnej kuchni dolnośląskiej – ale o nich pisaliśmy już wcześniej. Zanim wybierzecie się w kulinarno-winiarską podróż po Dolnym Śląsku, będziecie mieli okazję spróbować powstających tam win w czasie sobotniego festiwalu Polski Ferment 2025.
Partnerami dzisiejszego Dnia Regionalnego są Trzebnicki Szlak Winnic i stowarzyszenie Wokół Wulkanu.
