Aksamitny plavac, zadziorna graševina, mineralny pošip czy doskonałe bąbelki? Chorwacja ma dziś do zaoferowania dużo więcej, niż tylko tanie butelki z „konzumu”. Po powrocie z Vinartu w Zagrzebiu postanowiłem więc opisać najlepsze wina z Chorwacji z poszczególnych typowych dla kraju odmian. Oto mój chorwacki TOP 2025.

Tekst i zdjęcia: Tomasz Prange-Barczyński; zdjęcia butelek: materiały producentów

Vinart to seria imprez degustacyjnych organizowanych w całej Chorwacji przez Sašę Špiranca, dziennikarza i krytyka winiarskiego. Ta najważniejsza odbywa się co roku na przełomie lutego i marca w Zagrzebiu. Od roku towarzyszy jej Silent Tasting, czyli cicha, jak sama nazwa wskazuje, degustacja blisko 150 czołowych win z całego kraju. Są zatem slawońskie graševiny i dalmackie plavace, jest malwazja z Istrii i šipony, czyli furminty z Zagorja.

Próba, która miała miejsce 27 lutego tego roku, pokazała, że w swych najmocniejszych regionach Chorwacja jest wielkim krajem winiarskim. Średnia ocen wahała się w okolicach 90 punktów, postanowiłem więc opisać najlepsze wina z Chorwacji z poszczególnych typowych dla kraju odmian. Oto mój chorwacki TOP 2025:

Białe wina z Chorwacji

Pošip

94 Krajančić, Korčula, Intrada 2024

Luka Krajančić, rzeźbiarz i poeta, robi wino w Zavalaticy, na południowym brzegu wyspy Korčula, a swoje najlepsze winnice uprawia na plateau między Čarą, a Smokvicą. Intrada to zaledwie jeden z kilku wybitnych pošipów Luki. Cechuje ją przenikliwy, skalny, mineralny, długi aromat. Samo wino jest zaś eleganckie, soczyste, pełne materii, piaskowo-kamienne, z wyrazistą nutą grejpfruta i w ogóle cytrusów. Piękne, długie, superczyste, a przy tym bardzo esencjonalne.

93 Grgić, Korčula, Pošip 2023

93 Rizman, Komarna, Pošip 2024

Malvazija

93 Radovan, Zapadna Istra, Capeletto Malvazija 2021

Kapitalna, rzutka, mineralna, strzelista, kamienno-cytrusowa malwazja. Wino o świetnej materii, z nutą dojrzałego grejpfruta i jego goryczką, kwasowe, ale w pełni zrównoważone, soczyste i długie. Klasa!

92 Arman Marijan, Zapadna Istra, Narducci Malvazija 2023

92 Benvenuti, Motovun, Livio Benvenuti Malvazija 2023

92 Kozlović, Istra, Selekcija Malvazija 2021

92 Pilato, Zapadna Istra, Malvazija 2020

92 Matošević, Centralna Istra, Grimalda Bijela 2021 (kupaż malvazji, chardonnay i sauvignon blanc)

Graševina

93 Krauthaker, Kutjevo, Mitrovac Graševina 2023

Vlado Krauthaker jest ojcem współczesnej graševiny, czyli welschrieslinga. To on uczynił z przeciętnej, niezauważanej w świecie wielkich win odmiany produkt klasy premium, ponadto nadal pozostaje jej najlepszym interpretatorem. Wino z siedliska Mitrovac ma surowy, skalny, czysty, mineralny, bardzo szczepowy charakter. Na podniebieniu jest soczyste, owocowe, gładkie, swoiście miękkie, a przy tym wciąż rześkie, zachowujące świetną nutę mineralną. Długie i napięte. Szkoda więc otwierać tę flaszkę przed 2030 rokiem.

91 Perak, Kutjevo, Graševina Mitrovac Selection 2023

91 Kutjevo d.d., Kutjevo, De Gotho Graševina 2021

Inne białe odmiany

91 Podrum Mladina, Plešivica, Erdoro Classy Sauvignon Blanc 2022

91 Kopjar, Zagorje-Međimurje, Rajnski Rizling 2022

91 Kurtalj, Plešivica, Marl (Riesling & Pinot Gris) 2021

Czerwone wina z Chorwacji

Plavac mali

94 Bire, Korčula, Plavac 2021

Plavac mali jest na Korčuli, a dokładniej: w Lumbardzie, uprawiany z konieczności. Bez niego nie doszłoby do zapylenia najważniejszej lokalnej odmiany, czyli białego grka. I właśnie specjalista od grka stworzył wybitnego plavaca. To esencjonalne, eleganckie, podkręcone beczką, ale bardzo nowoczesne wino. Lekko ziołowe, tęgie, o gładkich taninach i dobrej kwasowości, a przy tym smaczne, długie, napięte, ale harmonijne w swym szczodrym, śródziemnomorskim charakterze. Międzynarodowe w stylu.

94 Skaramuča, Pelješac, Dingač Elegance 2020

93 Stina, Brač, Majstor Plavac Mali 2019

93 Hvar Hills, Hvar, Pharos Maximus 2018

Tribidrag

92 Rizman, Komarna, Tribidrag 2022

Zgrabny, przenikliwy, ładnie zrównoważony aromat tribidraga, daleki przy tym od typowych nut zinfandela czy primitivo, z nutą śródziemnomorskiej makii, bardzo czysty. Na podniebieniu wino bardzo soczyste, gładkie, dobrze ułożone, swoiście lekkie, choć bez wątpienia alkoholowe. Mimo to nieźle zrównoważone, strukturalne i eleganckie.

Babić

91 Testament, Sjeverna Dlamacjia, Testament Babić 2022

Korzenny, nieco tytoniowy, a przy tym ciut mięsny aromat z akcentem słodkich dojrzałych leśnych owoców. Na podniebieniu gładkie, soczyste, korzenne, dobrze kwasowe, ponadto nieprzesadzone alkoholowo. Bardzo zgrabne. W dodatku to świetna interpretacja tej powracającej do łask znakomitej odmiany z północnej Dalmacji.

Trnjak

93 Grabovac, Imotski, Modro Jezero Riserva 2018

Świetnie zintegrowany, czysty, pełen ładnie dojrzałego owocu, bogaty, ale harmonijny, nieprzesadzony aromat. Na podniebieniu wino lekko grafitowe, a przy tym z żywym owocowym aromatem, dobrą kwasowością i wyraźnie zaznaczonym, dojrzałym garbnikiem. Klasa, elegancja, soczystość, innymi słowy: po prostu świetne!

92 Prović, Vinogorje Neretva, Agron 2021      

92 Katich, Dalmatinska Zagora, Trnjak 2020 

Teran

93 Coronica, Istra, Gran Teran 2016

Dojrzały, choć wciąż młodzieńczy, soczyście owocowy, nerwowy teran. Pełen nut korzennych, ale jeszcze nie balsamicznych. Na podniebieniu soczysty, gładki, rześki, ma też świetną kwasowość, swoistą lekkość, ładne nuty mineralne, elegancję, młodość.

93 Benvenuti, Istra, Livio Benvenuti Teran 2020

92 Tomaz, Istra, Teran Barbarossa 2021

92 Ipša, Istra, Santa Elena 2021

92 Kabola, Istra, Amfora Teran 2020

92 Fakin, Istra, Teran Il Primo 2020

92 Dobravac, Istra, Fuga 2019

92 Kozlović, Istra, Santa Lucia Teran 2018

Wina czerwone z odmian międzynarodowych

94 Šember, Plešivica, Vučjak Pinot Crni 2018

94 Pilato, Istra, Grande Cuvee 2018

93 Krauthaker, Kutjevo, Mercs 2020

93 Galić, Kutjevo, Galić Crno 9 2017

92 Sontacchi, Kutjevo, Cabernet Franc 2022

92 Medea, Južna Istra, Punta Grecca 2021

92 Meneghetti, Istra, Meneghetti red 2019

Wino musujące

93 Šember, Plešivica, Rosé Brut 2016

Leżąca zaledwie godzinę drogi od Zagrzebia na zachód, tuż pod granicą słoweńską Plešivica to źródło czołowych chorwackich musiaków. Gwiazdą regionu jest bez wątpienia Tomac, ale w tym roku prymat oddałem Šemberowi, którego wyjątkowe rosé wbiło mnie w fotel. Powstało z wyselekcjonowanej, wyjątkowej partii wina bazowego, które pozostawiono aż 8 lat na osadzie. W efekcie powstał piękny, dymny, świetnie dojrzały, ale też doskonale owocowy, świeży musujący pinot. Soczysty, pełen odmianowego charakteru, z drobnymi bąbelkami, ale obfitą pienistością i dojmującą kwasowością (wina Šembera są robione z minimalnym dosage). Rzutkie, kremowe, choć z drugiej strony strzeliste i mineralne wino.