Tancredi i Sedàra to imiona młodych bohaterów powieści Lampart Giuseppe Tomasiego di Lampedusy. Nazwę Donnafugata nosi letnia posiadłość arystokratycznej rodziny z Palermo, dziś także jeden z czołowych producentów wina na Sycylii, Tancredi i Sedàra zaś to jego dobrze znane wina. W związku z serialową ekranizacją słynnej książki, Donnafugata i Netflix połączyły siły.
Tomasz Prange-Barczyński, fot. Pakula/Donnafugata (na zdjęciu posiadłość Contessa Entellina)
Przyznaję, że nie pamiętam, by jakiekolwiek wino miało na etykiecie logo platformy streamingowej. Tymczasem najnowsza edycja Mille e Una Notte 2021, kupażu nero d’avola, petit verdot i syrah z winnic w Contessie Entellinie, etykiety numer jeden winiarni Donnafugata, zawiera logo Netflixa i inskrypcję: Edycja specjalna z okazji emisji serialu „Lampart”. Z historycznego punktu widzenia taka współpraca ma sens. Z marketingowego chyba też, bo w związku z premierą serialu Włosi na powrót zaczęli czytać Lampedusę, a Il Gattopardo zagościł w witrynach wszystkich księgarni, od Palermo po Mediolan.
Od Lampedusy po Contessę
Lampart opowiada o końcu starego świata symbolizowanego przez Księcia Saliny, Fabrizio Corbèrę, tytułowego Lamparta. Arystokrata jest świadkiem lądowania Garibaldiego na Sycylii i przejmowania władzy przez jego Czerwone Koszule. Za zjednoczeniem Włoch opowiada się także ukochany siostrzeniec Don Fabrizio, Tancredi. Nie tylko staje po stronie Risorgimento, ale też żeni się z Angeliką Sedàrą, córką chciwego i ambitnego rządcy Don Calogero, będącego antytezą księcia i uosabiającego nowy porządek. Donnafugata to letnia rezydencja Lamparta i jego rodziny. W posiadłości rozgrywa się duża część akcji powieści. Słowo oznacza dosłownie „uciekającą kobietę” i odnosi się do historii królowej Neapolu i Sycylii, Marii Karoliny, żony Ferdynarda IV Burbona, córki austriackiej cesarzowej Marii Teresy. Zmuszona przez wojska napoleońskie, salwowała się ucieczką z Neapolu i znalazła schronienie w Contessie Entellinie.
Na pomysł nazwania winiarni Donnafugata wpadła w 1983 roku Gabriella Rallo, matka obecnych zarządców firmy, José i Antonio, pionierka kobiecego winiarstwa na Sycylii, zainspirowana powieścią Lampedusy. Dziś pod jedną marką działa pięć winiarni w różnych częściach Sycylii: w Marsali, Contessie Entellinie, Vittorii, na Etnie oraz na Pantellerii. To w sumie 488 ha winnic, w których rośnie dziesięć najważniejszych odmian endemicznych oraz wiele międzynarodowych. Firma ma w portfolio ponad 30 różnych etykiet.
Donnafugata i Netflix: ramię w ramię
Nowa ekranizacja Lamparta wywołała duże poruszenie nie tylko we Włoszech. Starsze pokolenia miały w pamięci legendarny film Luchino Viscontiego z 1963 roku. W rolę Dona Fabrizio wcielił się w nim Burt Lancaster, Tancrediego zagrał Alain Delon, a Angelikę Claudia Cardinale. Nową ekranizację wyprodukował z rozmachem Netflix w koprodukcji brytyjsko-włoskiej, w roli Angeliki wystąpiła Davą Cassel, córka Moniki Bellucci i Vincenta Cassela. Przy tej okazji doszło do niecodziennej współpracy kanału streamingowego i winiarni Donnafugata. Mille e Una Notte z debiutującego wiosną rocznika 2021 wypuszczono na rynek jako edycję specjalną Il Gattopardo. José Rallo podkreśliła, że w tej szczególnej butelce Donnafugata chce wyrazić serce i duszę Sycylii. Tak samo, jak robi to Netflix w serialu. To dowód na to, że wino jest prawdziwym nośnikiem kultury, dodała.
Przy okazji degustacji nowych roczników win z Wyspy, Sicilia En Primeur w Modice, miałem okazję spróbować nie tylko „serialowego” rocznika Tysiąca i Jednej Nocy. Również dwóch innych win, których nazwy wiążą się z kluczowymi postaciami powieści Tomaso di Lampedusy. Poniżej moja krótka recenzja. Z pewnością wszystkie trzy smakują jeszcze lepiej przy lekturze Lamparta lub oglądaniu ekranizacji, czy to starej, czy też nowej.
95 Donnafugata, Sicilia, Mille e Una Notte Il Gattopardo Special Edition 2021
Elegancki, świetnie ułożony kupaż nero d’avola, syrah i petit verdot z winnic w regionie Contessa Entellina. Dojrzewający przez rok w baryłkach z francuskiego dębu, co wciąż jeszcze odrobinę czuć na podniebieniu. Wino jest jednak bardzo cywilizowane, doskonale ułożone, pełne nut grafitu, jeżyn i czarnego pieprzu. Skoncentrowane, ale nieprzesadzone i zrobione bez nadmiernej ekstrakcji, o obfitym, choć doskonale wypolerowanym garbniku. Niezwykle harmonijne w swoim bogactwie i powadze. Doświadczenie mówi, że Tysiąc i Jedną Noc warto otworzyć dopiero po dziesięciu latach, a może i później. Rocznik 2021 będzie więc świetny, gdy za kilka lat postanowicie odświeżyć sobie serial Netfliksa. (439 zł)
92 Donnafugata, Terre Siciliane, Tancredi 2021
Soczysty, esencjonalny, ale dobrze ułożony i nieprzesadzony kupaż cabernet sauvignon, nero d’avola i tannata, dojrzewający ok. 14 miesięcy w nowych i używanych baryłkach z dębu francuskiego. Na podniebieniu wino soczyste, tytoniowe, gładkie, za to pieprzne. Świetnie napięte, długie, z dojrzałym, choć wciąż szemrzącym w ustach garbnikiem. Długie, czyste, wyraziste. Eleganckie i zrównoważone. Do długiego starzenia. Jak twierdzą autorzy: luksus w przystępnej cenie. (199 zł)
89 Donnafugata, Sicilia, Sedàra 2022
Bardzo udany, soczyście owocowy kupaż merlota, cabernet sauvignon, nero d’avola oraz syrah dojrzewający wyłącznie w stalowych kadziach i butelkach. Wino o wyrazistym aromacie czereśni, wiśni i dojrzałych śliwek, przyjemnie korzenne, z akcentem czarnego pieprzu. Jest jak Angelica Sedàra – zadziorne i nieco rustykalne w obyciu, ale ostatecznie pełne świeżości i urzekające. Wino do lekkiej kuchni mięsnej i warzywnej. (92 zł)
Wina sprowadza do Polski Le Barbatelle
Zdjęcia butelek: Donnafugata
