Jeden z najczystszych i najpiękniejszych regionów Polski, zachęca turystów także niezwykłą i różnorodną kuchnią. Wyprawa na Podkarpacie to gratka dla smakoszy-odkrywców.
Inka Wrońska, fot. Maciej Nowicki
Podkarpacie, sąsiadujące od południa ze Słowacją, od wschodu zaś z Ukrainą, jest regionem od lat przyciągającym wielu turystów. Niezwykłe krajobrazy Bieszczad, uroda Beskidu Niskiego, wędrówki w dolinie Sanu i Wisły czy po pagórkach Roztocza, dwa parki narodowe: Bieszczadzki i Magurski, miejscowe muzea i skanseny, dworki, zamki i pałace – tu naprawdę jest co robić!
Jest też Podkarpacie ciekawym miejscem dla smakoszy. Tutejsza kuchnia jest niezwykle oryginalna, stanowi bowiem połączenie smaków mało znanych poza tym regionem. Mowa przede wszystkim o wpływach kuchni łemkowsko-bojkowskiej, pogórzańskiej czy lasowiackiej. Jeśli dodać do tego akcenty kulinarne rodem z kuchni żydowskiej, polskiej mieszczańskiej, węgierskiej, ukraińskiej, austriackiej czy tatarskiej – otrzymujemy nader ciekawe połączenie, które można docenić, zarówno próbując miejscowych dań, jak i regionalnych wędlin, serów czy wypieków.
Proziak i inni, czyli dania regionalne
Każdy, kto choć raz odwiedził Podkarpacie, na pewno zapamiętał smak proziaków (na zdjęciu otwierającym). To mączne placuszki z dodatkiem sody oczyszczonej, dawniej pieczone na blasze (obecnie częściej na patelni – jeśli to możliwe, bez tłuszczu). Podaje się je często ze słonym masłem (może być czosnkowe). Można też posmarować je serkiem czy podać na słodko, z konfiturą albo miodem. Są pyszne, a przy tym superłatwe w przygotowaniu!
Łemkowskim akcentem w kuchni Podkarpacia są fuczki, placki z ziemniaków i kiszonej kapusty. Można podać je np. z sosem grzybowym. Z tradycji kuchni lasowiackiej wywodzą się z kolei pierogi i gołąbki z farszem ziemniaczanym, a także kacapoły, kluski ziemniaczane z nadzieniem z twarogu.
Będąc w Bieszczadach warto spróbować kisełyci, miejscowej wersji żurku na zakwasie z kapusty kiszonej i mąki owsianej. Ciekawa jest też bieszczadzka kwaśnica czy hreczanyki (kotlety z kaszy gryczanej). Informację o innych regionalnych daniach znajdziecie m.in. na stronie Szlaku Podkarpacie Smaki.
W wielu regionalnych restauracjach dostaniecie także znakomite dania z dziczyzny!
Podkarpacie: najlepsze produkty z regionu
Podkarpacie jest jednym z najmniej zanieczyszczonych regionów Polski. Wiele tu ekologicznych gospodarstw wytwarzających smaczną i zdrową żywność tradycyjną. Ta kraina jest zresztą liderem, jeśli chodzi o liczbę zarejestrowanych produktów regionalnych.
Warto spróbować serów: koziego bundzu i bryndzy, sera wołoskiego z Doliny Wisłoka czy „szyszek piwnych”. Na liście tradycyjnych wędlin mamy np. kiełbasę markowską, boczek z Wetliny, salceson radomyski, studzieninę i golonkę w słoju z Górna. Warto też sprawić sobie lub bliskim słodki prezent, przywożąc słoiczek ucieranych płatkow róży z Krasiczyna, konfiturę z czarnej porzeczki lub z derenia, powidła krzeszowskie. Pyszne są też miejscowe krówki strzyżowskie. Podkarpacie to także wspaniałe ciasta z jabłkami, serem, a w sezonie – z jagodami. To również znakomite pieczywo, jak choćby chleb razowy łańcucki pieczony na liściu kapusty. O tych i wielu innych miejscowych przysmakach możecie poczytać na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na stronach prezentujących Listę Produktów Tradycyjnych.
Podkarpacie jest też regionem winiarskim. Podczas festiwalu Polski Ferment 2025, który odbędzie się już 14 czerwca, będziecie mieli okazję spotkać miejscowych producentów wina, a także przedstawicieli Stowarzyszenia Winiarzy Podkarpacia, które rezydować będzie przy oddzielnym stanowisku.
